Apocalypto

Πώς ο Mel Gibson κατατάσσεται πλέον στους σημαντικούς σκηνοθέτες;

Με τον εξής απλό τρόπο: Υπογράφοντας σημαντικές ταινίες.

Ο Gibson είναι δηλωμένος δεξιός. Επίσης έχει κατά καιρούς ταχθεί υπέρ της εξωτερικής πολιτικής Bush!

Έχει κατηγορηθεί για τις πολιτικές θέσεις που έχει εκφράσει.

Αλλά όλα αυτά δεν σημαίνουν, ότι δεν μπορεί να είναι κι ένας σημαντικός σκηνοθέτης, του οποίου το έργο καταφέρνει να συζητείται ευρέως.

Πολλοί μεγάλοι δημιουργοί – σκηνοθέτες, οι οποίοι έχουν υπογράψει αριστουργήματα κατηγορήθηκαν για τη δεξιά ως και φασιστική τους ιδεολογία,

π.χ ο Ελίας Καζάν, ο σκηνοθέτης του καταπληκτικού Αμέρικα- Αμέρικα και άλλων μεγάλων ταινιών, έχει κατηγορηθεί για συνεργασία με την κυβέρνηση MacCarthy,

η οποία φακέλωνε όλους τους αριστερούς καλλιτέχνες και ανάγκασε πολλούς να διαφύγουν στην Ευρώπη για να αποφύγουν τη σύλληψη.

Παρ’ όλα αυτά, οι ταινίες του Καζάν παραμένουν σπουδαίες, αν και η αλήθεια είναι, ότι μετά από αυτές τις αποκαλύψεις για τις σκοτεινές του δραστηριότητες, η περσόνα του Καζάν απομυθοποιήθηκε πλήρως!

Γιατί, πώς να το κάνουμε;

Η δεξιά και φασιστική ιδεολογία και το κάρφωμα έχει μισηθεί από την πλειοψηφία των καλλιτεχνών παγκοσμίως!

Ας επιστρέψουμε όμως στον Mel Gibson και στην ταινία του Apocalypto, την οποίαν είδα σε ειδική προβολή την περασμένη εβδομάδα.

Η ταινία είναι ιδιαίτερη και σημαντική για δύο κυρίως λόγους:

Ο ένας είναι η άκρως ρεαλιστική πλατφόρμα την οποίαν ρίσκαρε και ακολούθησε η σκηνοθετική γραμμή του δημιουργού,

και ο δεύτερος και σημαντικότερος είναι, ότι αυτή η ταινία, όπως και όλες του Gibson είναι μια ταινία χαρακτήρων, οι οποίοι όμως δεν πλάθονται/ενσαρκώνονται από ηθοποιούς αστέρες, αλλά από άγνωστα πρόσωπα.

Δεύτερο ρίσκο για τον Gibson: Παίρνει έναν μεξικανό χορευτή τον Rudy Youngblood, και τον μεταμορφώνει σε έναν πολύ εκφραστικό και δεξιοτέχνη ηθοποιό.

Το άλλο μεγάλο του στοίχημα, το οποίο κέρδισε με το σπαθί του, είναι η απόλυτα επιτυχημένη διαχείριση σκηνών πλήθους.

Κι εδώ δεν μιλάμε για 10-15 κομπάρσους πολλαπλασιασμένους ψηφιακά, όπως έγινε στην ταινία «Τροία», αλλά για πραγματικά πλήθη γηγενών (native people),

σε πλάνα τόσο τέλεια δομημένα και με τους κομπάρσους τόσο ενδελεχώς ενορχηστρωμένους, ώστε να αποδώσουν τα μέγιστα, που ο θεατής μένει κατάπληκτος.

Ρισκάρει και σε ένα άλλο σημείο. Στην χρήση της γλώσσας. Και πολύ καλά κάνει, διότι κατά καιρούς έχουμε ρίξει το γέλιο της αρκούδας σε ταινίες, όπου όλες οι φυλές όλων των εθνών μιλάνε τέλεια αγγλικά. Είναι σαν το χοντρό γέλιο που ρίχνουμε όταν ακούμε μεταγλώττιση

σε καθημερινά «σαπούνια», ή όταν διαβάζουμε κάκιστα ελληνικά του τύπου: «παρεσειφρύουν»

ή

όταν ακούμε τους φτωχούς πλην τίμιους ρεπόρτερς λαϊκών καναλιών να εκτοξεύουν: «να εξεπλήξουν».

Σού λέει ο άλλος, αφού λέμε «εξέπληξε τα πλήθη» π.χ θα πρέπει να πούμε να εξεπλήξει τα πλήθη! Αλοί και τρισαλοί!

Για την ταινία Apocalypto και ειδικά για τον αρχαίο πολιτισμό των Mayas, έγινε ενδελεχής ιστορική έρευνα. Αποτέλεσμα αυτής της έρευνας, η οποία βασίζεται σε δουλειά έγκριτων ιστορικών, είναι ο τρόπος ζωής, ένδυσης, συνηθειών και η θρησκεία των Mayas, οι οποίοι προσέφεραν ανθρώπινες θυσίες στους Θεούς τους.

Λέει λοιπόν ο σκηνοθέτης το εξής αυτονόητο:

Ότι όλοι οι αρχαίοι πολιτισμοί ήταν αιματοβαμμένοι.

Αιγύπτιοι, Ρωμαίοι, Έλληνες, (θυσίαζαν ζώα), Ισραηλίτες, Mayas κλπ.

Εκτός από το αίμα που έρεε στις θυσίες, υπήρχε και το αίμα των ηττημένων στους πολέμους και στις επεκτατικές επιδρομές. Λέει επίσης και ένα ακόμα σημαντικό πράγμα και ιστορικά τεκμηριωμένο:

Ο κάθε πολιτισμός αλώνεται πρώτιστα εκ των έσω. Εκ των έσω επέρχεται η παρακμή και ο εκφυλισμός. Οι έξωθεν εισβολείς είναι η φυσική συνέπεια της έσωθεν κατάρρευσης.

Κι εδώ θα μπορούσαμε να πούμε, ανάγοντας τα γεγονότα στα σημερινά δεδομένα-διότι έτσι είναι χρήσιμο να διαβάζονται οι ταινίες-

ότι ο Mel Gibson ευλογεί λίγο τα γένια του Bush και ας πούμε κατανοεί την εισβολή στο Ιράκ. Ένας πολιτισμός εκφυλισμένος , όπως αυτός του Ιράκ, που απαιτεί αιματοχυσίες για να διατηρηθεί, δικαιολογεί την παρέμβαση του εισβολέα αμερικανού.

Όλα αυτά σε λεπτές και αποκλίνουσες αποχρώσεις, βέβαια.

Αλλά!

Υπάρχει και τo "αλλά"!

Ο Gibson στην εξέλιξη της ταινίας ανατρέπει τον εαυτόν του! Ας μην ξεχνάμε ότι είναι Αυστραλός.

Κατάγεται από το Down Under! Και οι άνθρωποι από το Down Under, (όπως ονομάζεται η Αυστραλία), έχουν μια βαθειά ερωτική σχέση με τη φύση

( o Gibson κυριολεκτικά αποθεώνει τη Φύση σε πλείστες όσες σκηνές!!)

και μένουν προσηλωμένοι, κάπως ουτοπιστικά, σε αξίες,

όπως η φιλία, η αγάπη, οι δεσμοί αίματος, η χαρά της ζωής.

Όλες αυτές τις αξίες καταφέρνει και τις «περνάει πολύ άμεσα στον θεατή, κι όχι απλοϊκά, αλλά ουσιαστικά!

Χρησιμοποιεί τη βία, σαν αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής στην ζούγκλα και της ανάγκης για επιβολή και επιβίωση.

Η βία γίνεται πιο ωμή, όσο πλησιάζει ο πολιτισμένος Maya για να αρπάξει τον απολίτιστο ιθαγενή και να τον σύρει στο σκλαβοπάζαρο και την ανθρωποθυσία!

Κι εδώ είναι που ο Gibson αυτοαναιρείται! Ίσως του ξέφυγε, αλλά εμμέσως πλην σαφώς δηλώνει, ότι η μεγαλύτερη, η πιο αποκρουστική βία προέρχεται από τον «πολιτισμένο» λαό και με την επίφαση της επίτευξης κάποιου ιερού σκοπού!

Η Βία, όμως την οποίαν παρουσιάζει στην ταινία του, δεν είναι η βία για την βία, ούτε οι μπουνιές, κλωτσιές και λοιπά λακτίσματα

στυλ Ταραντίνο, ούτε προέρχονται από χαρακτήρες καρτούν, τους οποίους δημιουργεί ο Ταραντίνο και άλλοι του ίδιου τύπου

υπερεκτιμημένοι σκηνοθέτες- πατάτες!

Είναι βία απόλυτα ενταγμένη στον σκοπό της ταινίας. Είναι η βία η οποία παραλύει τελικά, όταν οι άνθρωποι οι οποίοι την μετέρχονται συνειδητοποιούν, ότι κάτι άλλο μεγαλύτερο από αυτούς, κάτι που δεν μπορούν να το αντιληφθούν, τούς ξεπερνά!

Και ο Gibson, αποδεικνύει το ταλέντο του, αλλά και την κατά βάθος ανέγγιχτη ακόμα ψυχή του, παρά τις δηλώσεις υπέρ Bush,

στην τελευταία σεκάνς της ταινίας.

Οι πολιτισμένοι, βίαιοι Mayas οδεύουν προς τις καραβέλες της Ισαβέλλας, ενώ ο γηγενής Γοργοπόδαρος με την σύντροφο και τα παιδιά του χώνονται βαθιά στην ζούγκλα για μια «νέα αρχή».

Για αυτήν τη νέα αρχή, φυσικά έχει ήδη μιλήσει η ιστορία!

Το ενδιαφέρον όμως μήνυμα είναι, ότι οι του Down Under, αλλά και γενικά όλοι οι under γυρίζουν την πλάτη στον πολιτισμό που επιβάλλεται με την βία και κρατάνε το δικό τους κύτταρο ζωντανό!

(Ολοζώντανοι στο κύτταρο, σκηνές ΡΟΚ!!-

Άλλο "κύτταρο" βέβαια αυτό, κάπου Ηπείρου κι Αχαρνών,

έλα να σε Γιουχαΐσω!! )

Κύριε Gibson, Μr. Down Under,

Για αυτήν την ταινία σας βγάζω το καπέλο!

© Λ.Κ