Sunday, September 23, 2007

Du Levande ( Εσείς, οι Ζωντανοί (...Νεκροί ) )

.......







Νύχτες Πρεμιέρας στην Αθήνα

13ο Φεστιβάλ Διεθνούς Κινηματογράφου
στο Κλεινόν μας Άστυ

Ο Roy Andersson, μετά από το δυσοίωνο και εφιαλτικό "Τραγούδια από τον 2ο Όροφο", κινηματογραφημένο το 2000,
που είχα δει στον ιστορικό κινηματογράφο Studio (δυστυχώς έκλεισε!),
επανέρχεται, πιο ώριμος, πιο τολμηρός, πιο αθυρόστομος, πιο ρηξικέλευθος, και δίνοντας τη λύση, που είχε αφήσει ελλιπή στην προηγούμενη ταινία του...

Σουηδία, η χώρα της ευημερίας και του ιδανικού, κοινωνικού συστήματος,
που λειτουργεί σαν αλάνθαστος ελβετικός μηχανισμός ρολογιού ακριβείας!
Η χώρα, που τα κοινωνικά γρανάζια είναι τόσο καλολαδωμένα και θεωρητικά, όλα λειτουργούν στην εντέλεια!
Ακούγεται η ιδανική "πολιτεία", (Πλάτων και Γκαίτε ορίζουν τη ευτυχία και την λήθη εδώ), για να βιώνει κανείς την καθημερινότητά του;
Ίσως! Ίσως από ψηλά!
"Όταν κοιτάς από ψηλά, μοιάζει ο κόσμος ζωγραφιά", σύμφωνα με το δικό μας άσμα.
Από ψηλά, η πόλη φαντάζει μια λίμνη γαλήνης, μια παραμυθία (παρηγοριά στην σύγχρονη ζούγκλα), μια ζωγραφιά, μια αγγελικά πλασμένη τοποθεσία, με ποτάμια, νερά, γεφύρια, πράσινο, πράσινο, όπου φτάνει το μάτι...
Αλλά από κοντά...αφήστε καλύτερα...
Από έξω κούκλα κι από μέσα πανούκλα...
Στην ταινία ξετυλίγονται αργά σκηνές σαν κομμάτια κι αποσπάσματα μιας αξημέρωτης νύχτας...
Στιγμιότυπα, σαν εκείνα του Ρόμπερτ Όλτμαν, μικρές σταγόνες ζωής ή θανάτου, στην χώρα των ζωντανών νεκρών...

"Έτσι που τη ζωή σου χάλασες εδώ
σ' όλην τη γή,τη χάλασες..."
(Κ.Καβάφης)

Με υποφωτισμένα πλάνα, η ταινία μοιάζει με τον εφιάλτη που σε δένει μαζί του τα ξημερώματα, πριν χαράξει η πρώτη αχτίδα, και σε ακινητοποιεί, έτσι ώστε να νιώθεις ότι θέλεις να ξυπνήσεις, κι ωστόσο να είσαι μουδιασμένος, καθηλωμένος και άλαλος.

Άνθρωποι, άνθρωποι, άνθρωποι...μόνοι άνθρωποι, χωρίς ψιμύθια, κατάχλωμοι σαν να βγήκαν μόλις από τον τάφο, ή σαν να ετοιμάζονται να διαβούν τις πύλες του Άδη.

Άνθρωποι ρομπότ, αλκοολικοί, που ακόμα και στο μεθύσι τους υπακούουν τον bartender, ο οποίος τούς δηλώνει κάθε φορά, ότι "αύριο είναι μια άλλη μέρα"!
Μια άλλη μέρα, ίδια κι απαράλλαχτη με την προηγούμενη...

Άνθρωποι, που πίσω από τις λαμπερές μάσκες-"πορσελάνες" (στην φανταστική και συνάμα ανατριχιαστική σκηνή με το τραπεζομάντηλο), επωάζουν το αυγό του φιδιού, τον ναζισμό!

Απροκάλυπτα, έτσι, χωρίς περιστροφές, ο Andersson φωτογραφίζει το σύγχρονο πρόσωπο του ναζισμού, καλυμμένο με την λατρεία του παρελθόντος!
Καταπληκτικό στιγμιότυπο!
Ο εργάτης τραβάει το λινό τραπεζομάντηλο,
για να αποκαλύψει "κατά λάθος" τις σβάστικες!
Οι πορσελάνες, πανάκριβα σερβίτσια-αντίκες, συντρίβονται στο πάτωμα κι ο εργάτης οδηγείται στην ηλεκτρική καρέκλα, όπου ο "δήμιος" για να την λειτουργήσει, καταφεύγει στο εγχειρίδιο χρήσης, ( manual ), ενώ οι θεατές της εκτέλεσης "θεώνται" τρώγοντας pop corn!

Ο καταδικασμένος σε θάνατο, βιώνει την ηλεκτρική καρέκλα στον εφιάλτη του,
( μας τον διηγείται, καθηλωμένος μέσα στις λαμαρίνες του αμαξιού του, σε ένα traffic, από το οποίο δεν μπορεί να ξεφύγει ), ενώ συγχρόνως στην πραγματικότητα, βιώνει ένα μόνιμα δυσοίωνο όνειρο, το οποίο τον χειραγωγεί και τον παγιδεύει, σαν ιστός αράχνης.


Ο έρωτας/σεξουαλική πράξη, στην ευνομούμενη αυτή πόλη, τελείται μηχανικά το ίδιο και ο θάνατος.

Υπάρχει ένας ιδανικός τόπος, MONO για αυτούς που ερωτεύονται/αγαπούν και για αυτούς που πεθαίνουν!
Κάπου μακριά, μια πανέμορφη γη, ηλιόλουστη.

Την τραγουδούν και την ονειρεύονται...την ποθούν, αλλά είναι τόσο άπιαστη!
Μια ιδεώδης πολιτεία απολαύσεων.

Καταρρακτώδεις βροχές και καταθλιπτικοί χειμώνες, άχαρα κτίρια, άδειοι χώροι, χωρίς προσωπικότητα, αποστειρωμένοι, όλα γκρίζα και μονότονα, ακόμα και η χαρά είναι γκρίζα.
Το παιδικό παιχνίδι γίνεται στους ακάλυπτους των κτιρίων.

Τόσο απαισιόδοξος είναι ο Roy Andersson?

Πιο πεσιμιστής από ποτέ, πιο μαύρος από ποτέ, πιο τραγικά χιουμορίστας από ποτέ!
Τον απεκάλεσαν σουρεαλιστή, εξ αιτίας της προηγουμένης ταινίας του.

Αν σουρεαλιστικά είναι όλα, όσα βιώνει ο σύγχρονος άνθρωπος στις μεγαλουπόλεις, και στις απρόσωπες "ευνομούμενες" κοινωνίες, ναι, θα συμφωνούσα κι εγώ!


Αλλά, όπως ο Thomas Vinterberg στο Festen ( Δανία 1998 ), ξετυλίγει την ανθρώπινη τραγωδία μέσα από τον ιστό μιας καθ' όλα αξιοπρεπούς και ευτυχισμένης οικογένειας, με τον ίδιο ακριβώς τρόπο, ο Roy Andersson, καταγράφει την, σε κατάσταση "λήθης", αποστείρωση του κοινωνικού ιστού της ίδιας, καθ' όλα αξιοπρεπούς κι ευτυχισμένης κοινωνίας.

Τα ζώντα κύτταρα του σώματος αυτού, που παραπαίει ανάμεσα στον ληθαργικό "ξύπνιο"
και στα τρομακτικά όνειρα, είναι τα βαριά χάλκινα πνευστά, και τα τύμπανα, σε σκηνές απόλυτης ακινησίας, με τους ήχους της "ακάθαρτης τζαζ", να κάνουν ιλιγγιώδεις διαδρομές προς την Luisianna του αμερικανικού Νότου!

Ο Roy Andersson γίνεται τόσο τολμηρός, αιρετικός και αθυρόστομος, ( με την κυριολεξία του όρου, κι όχι εκστομίζοντας βρισιές! ), όταν βάζει στο στόμα του ψυχίατρου τα εξής τρομακτικά λόγια:

"Έρχονται εδώ άνθρωποι και μού ζητούν να τους κάνω ευτυχισμένους. Είναι ΚΑΚΟΙ, ( mean ) ΚΑΙ ΕΓΩΚΕΝΤΡΙΚΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ, ΣΤΟΥΣ ΟΠΟΙΟΥΣ ΔΕΝ ΑΞΙΖΕΙ Η ΕΥΤΥΧΙΑ. Έπαψα εδώ και καιρό να προσπαθώ, στις συνεδρίες μαζί τους. Τώρα πια, τούς γράφω χάπια, ολοένα και πιο ισχυρά"!

Αν τολμάει ένας σκηνοθέτης να ΠΕΙ κάτι τέτοιο, κι όχι απλά να το υπονοήσει, ότι δηλαδή ο σύγχρονος άνθρωπος, έτσι που έχει καταντήσει, ή αν θέλετε, έτσι που έχει αφήσει να τον καταντήσουν, ΔΕΝ ΑΞΙΖΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΟΣ,
ε, τότε, εγώ προσωπικά τον θεωρώ κάτι παραπάνω από τολμηρό!

Τον θεωρώ ΓΕΝΝΑΙΟ!

Το να βλέπεις κατάματα την αλήθεια, και να την κοινωνείς σε μερίδα του κόσμου, σε όσους τέλος πάντων θα δούν την ταινία σου, κινδυνεύοντας μάλιστα να γίνει μισητός,

αυτόματα σε κατατάσσει σε μια εκλεκτική μερίδα ανθρώπων, με την οποίαν προσωπικά θα ήθελα και θα επεδίωκα να διατηρώ εκλεκτικές συγγένειες!

Σταματάει εκεί ο Roy Andersson?
Όχι, βεβαια!

Όπως ανέφερα στην αρχή, είναι πιο τολμηρός και πιο ώριμος από ποτέ!


Προτείνει λύσεις!

Προτείνει εφιάλτη!
Ζώντα εφιάλτη!

Τα βλέμματα των σε "λήθη" ζωντανών - νεκρών στρέφονται αργά- αργά από τα ασήμαντα κι ευτελή στιγμιότυπα της άτυπης ευμάρειάς τους, προς τον ουρανό, που ανοίγει το ομιχλώδες παραπέτασμά του από βαριά, μολυβένια σύννεφα, για να αποκαλύψει
την ειδυλλιακά πανοραμική καλλονή της πόλης, έναν γήινο παράδεισο, που από ψηλά καθαίρεται κι εξαγνίζεται,
με την επερχόμενη απειλή, που ήδη βιώνει ο υπόλοιπος μισός πλανήτης.

"Βρέχει ( Βόμβες ) πάνω από το Σαντιάγκο"
( Il pleut sur Santiago - 1976 )


ή αλλιώς


DESTROY IT ALL!


Λ. Κ. 2007


The Film Trailer

17 comments:

Ropheka said...

Nice Blog :)

lucy of wild flowers said...

Thank you, so much!
:-)

Judge Dredd said...

Φανταζομαι το στυλ του αν και δεν εχω δει ταινια του, σαν ονομα τον ξερω αν και ειμαι επιφυλακτικος με τον ευρωπαικο κινηματογραφο το γραπτο σου μου κινησε πολυ το ενδιαφερον

Αν πας καθολου στις Ν. Πρεμιερας μην χασεις τα Solange και Candy Snatchers στην ενοτητα grindhouse, το πρωτο βεβαια δεν ανηκει στο ειδος, τεσπα μπραβο τους που τα βαζουν αλλα δε ειναι κ πολυ σωστο να τα διαφημιζουν ως δυσευρετα, τα εχω καιρο οπως και το Cannibal Holocaust.

lucy of wild flowers said...

@judge dredd,

αν δεν σού αρέσει ο ευρωπαϊκός κινηματογράφος, δεν στο συνιστώ.
Είναι σκληρή ταινία, κι ας είναι διανθισμένη με χιούμορ.
Είναι μια ψυχρή λοβοτομή...
δεν θέλω να σε πάρω στο λαιμό μου...

Οι συγκεκριμένες ταινίες στο αφιέρωμα grindhouse, παίχτηκαν την Παρασκευή και από τις επερχόμενες έχω δει το Caged Heat, του Jonathan Demi. Δεν μπορώ να πω, ότι με ενθουσιάζει το trash cinema, αλλά αν μού δοθεί ευκαιρία το παρακολουθώ. Βέβαια το προτιμώ σε σπίτι, με πίτσες, μπύρες και τρελλή παρέα για πολύ γέλιο...
Ήδη η σινε-παρέα μου, που είμαστε φίλοι εδώ και πολλά χρόνια, οργανώνουμε (λίγο πιο αραιά πια) τέτοιες τρελές βραδιές με b-movies
και splatters και κάνουμε πολλή πλάκα!
Έχουμε δει το Carrie του De Palma, ( παρ' όλο που δεν είναι B- ),τουλάχιστον 10 φορές, ταινίες του Αρζεντο, και τρασ τιβι αμερικάνικα, κι έχουμε λυθεί στα γέλια...

Χαμός!

lucy of wild flowers said...

Και judge,

Μόλις μού ήρθε η ιδέα να κάνω ένα αφιέρωμα σε Dario Argento, George Romero και David Cronemberg.
Tα Suspiria και The night of the living dead είναι από τα αγαπημένα μου.
Επίσης το κλασσικό αριστούργημα Shivers!
Kαι όλη η σειρά Amityville, αν και δεν θυμάμαι αν όλα σκηνοθετήθηκαν από τον ίδιο σκηνοθέτη.
Το πρώτο βέβαια, είναι το καλύτερο από όλα, μακράν...

Antoine said...

Είπα να περάσω να σου πω ένα γεια. Μπράβο σου που έχεις υπομονή και γράφεις τόσα για διάφορες ταινίες. Πρέπει, αν μη τι άλλο, να το αγαπάς. Μόλις βάλει και το τέταρτο μέλος της Χουακίνα μία γρήγορη σύνδεση, θα έχετε πολλά να πείτε.

Το Σαββατοκύριακο έπηξα στο διάβασμα. Εκθέσεις, χημείες, μαθηματικά, φυσικές, βιολογίες.....

Τελικά διαπίστωσα πως όσοι μου έλεγαν ότι δε θα έχω χρόνο έλαγαν την αλήθεια!

Φιλιά!

Pan said...

Είπες να το πιάσεις από την αρχή και το άφησες στο τέλος!
Αυτό ονομάζεται ενδελεχής ανάλυση.

Μήπως ξέρεις πότε, που και την ώρα που παίζεται το Control; Μπαίνω στο Αθηνόραμα αλλά στο πρόγραμμα δεν φαίνεται.

lucy of wild flowers said...

@antoine,

πάντα καλοδεχούμενος!

Το αγαπάω απλά;
Έχω μεγαλώσει με αυτό, στην κυριολεξία!
It's in my system!

Καλά διαβάσματα και υπομονή!
Χρονιά είναι, θα περάσει!
Και τού χρόνου θα είσαι φοιτητής!!!

Φιλιά!

lucy of wild flowers said...

@pan,

yes sir, I know!

Πέμπτη 27/9 20:00΄ στο Αττικόν.
Αν δεν έχεις πρόσκληση, το βλέπω χλωμό, γιατί είναι avant premiere του περιοδικού ΣΙΝΕΜΑ...

Κι εγώ πάντως το περιμένω πώς και πώς...

Ian Curtis είναι αυτός!

( Ρίξε μια ματιά στο λινκ, που σού δίνω από παλαιότερο ποστ μου. Θα ακούσεις και το Digital!! )

Αρης Δαβαράκης said...

Καλημέρα! Είναι πολύ-πολύ ωραία εδώ, δεν είχα ξανάρθει! Συγχαρητήρια!

lucy of wild flowers said...

@Άρη,

καλημέρα και καλώς ήλθες!
Χαίρομαι πολύ, που σε "βλέπω" στα μέρη μου και ευχαριστώ πολύ - πολύ!
Να είσαι καλά!
:-)

Anonymous said...

xereis an iparxei se dvd?
dimitrios

Anonymous said...

kai pili sixaritiria afou gia ta sxolia apo davarakis
dimitrios

"Δημήτριος ο Ταξιδευτής" said...

ELA KERNAME!!!

[οικολογούντες] said...

τόσο "μαύρη" ταινία και η περιγραφή σου μ'εκανε να θέλω να τη δω (και δεν είμα καθόλου φαν της μαυρίλας!! :)
Σ'ευχαριστούμε για τη διαδρομή και για την ενημέρωση .

καλημέρες !!!

lucy of wild flowers said...

Καλημέρα σε όλους!

Κάποιες υποχρεώσεις με κρατούν λίγο μακριά χτες και σήμερα.

@Δημήτριε,
δεν ξέρω αν υπάρχει σε dvd.
Μάλλον όχι, ακόμα!

θα έλθω, αλλά αργότερα!
Τι κερνάτε;
Γλυκάκι;
:-)

@[οικολογούντες]

εγώ προειδοποίησα,

είναι πολύ μαύρη ταινία, αλλά σκάει λίγο το χειλάκι, από το χιούμορ του τρομερού Roy!

Μη με βρίζετε μετά!

Φιλιά σε όλους!

Μιχαήλ Angel said...

Εγώ πάντως πείστηκα και δεν θα το χάσω. Μάκια :)